“Təbiət haqqında narahat olmağa ehtiyac yoxdur, çünki təbiət öz başına çarə qılan ağıllı bir sistemdir. Əgər insanlar təbiəti qorumaq əvəzinə ona zərər versələr, təbiət bəşəriyyəti cəzalandıracaqdır” – Swami Satyananda Saraswati
Xarici təbiəti qorumaq üçün danışdığımız və etdiyimiz onlarca şeylər var: Ekoloji ayaq izimizi azaltmaq, yerli qidalanmaq, istehlak etməmək… Bəs, öz fiziki, ruhi, zehni təbiətimizə baxmaq və qorumaq haqqında nələr edirik? Təbiətin sui-istifadə edilməsinin bizim üzərimizdəki təsirləri nələrdir?
“Təbiət özünü qoruya bilir ancaq biz öz təbiətimizi necə qəbul edəcəyik və qoruyacağıq? Öz iç dünyamızı, həm bayırda olan, həm də içimizdə olan xaotik şəraitdən necə qoruyacağıq? Xarici təbiətdəki təhlükələr qədər, özümüzü narahat edici hisslər, başa çıxılmaz ehtiraslar və aqressiv fikirlər kimi daxili təhlükələrdən necə qoruyacağıq”?
Daxili çirklənmə.
Əvvəla, dünyanın bizim beynimizin bir təzahürü olduğunu anlamağımız lazımdır. Dünyanın və təbiətin tarazlıq içərisində olmamasının, biz insanların daxili balansımızı itirdiyimizdən qaynaqlandığını dərk etməliyik. Ağlımızla olan bağları çoxdan qopartdıq, özümüzə və başqalarına qarşı həm hərəkətlərimiz həm düşüncələrimiz artıq həqiqətdən kənara çıxıb. Bəlkə də, xarici dünya haqqında narahat olmaq əvəzinə öz daxili təbiətimiz haqqında düşünməyi ilk sıraya almalıyıq. Çünki cəmiyyət və dünya öz düşüncə yollarımızı və fərqindəliyimizi dəyişdirmədən, dəyişməyəcək. Öz içimizdəki emosional və zehni çirkinlik hər hansı bir zahiri çirkdən daha təhlükəlidir və ilk öncə bunun təmizlənməsi lazımdır.
Qarışıqlığı yoqa ilə təmizləmək.
Sadəcə yoqa 21-ci əsrin zehni strukturunu dəyişə, sevgi, rahatlıq, anlayış, tolerantlıq və qəbul etmə kimi daha dərin xüsusiyyətləri inkişafımızda yardımçı ola bilər. Yoqa daxili və zahiri olaraq bütün bir həyat təcrübəsidir. Bu insanın özünü özünə, başqalarına və təbiətə açması mənasına da gəlir. Başa çıxılmaz fikirlərimizi və duyğularımızı yenidən nəzarət altına almağa və bunları rahatlıq, müvazinət və sükunət-ə qaytarmağa ehtiyacımız var. Bu duyğular da müstəqil duyğular deyil, əksinə, cəmiyyət və təbiət ilə birbaşa əlaqəli duyğulardır. Yoqa ilə tarazlığı yenidən kəşf edərək münasibətimiz dəyişəcək və bu yeni baxış bucağı fərqindəlik oyadaraq daxili və zahiri dünyamızdakı çirklənmələr üzrə həll yolları çıxardacağıq.
Asana (Duruş).
Zehin sağlamlığı bədən sağlamlığı ilə bilavasitə bağlıdır. Sağlam düşüncə sağlam bədəndə olur sözü buna yaxşı istinaddır. Yoqi-lər müəyyən bir mövqeyə girməyin zehin və bədən üzərində təsirlərini müşahidə edərək yoqa mövqelərini inkişaf etdirmişlər. Təbiətdə heyvanların öz bədənləri ilə nə qədər harmoniya içərisində yaşadıqlarını görüb, yoqa asanaları ilə insanların da təbiətində olan gücü, elastikliyi və tarazlığı bərpa etmələrini təmin etmişlər. Bu müşahidələr ilə inkişaf etdirilən fiziki duruşlar ilə hormon tarazlığı da daxil olmaqla daxili nisbətə çataraq zehin-bədən kompleksinin yaxşılaşması təmin olunur.
Şiddətsizlik.
Şiddətsizlik şərq fəlsəfələrinin ilk təlimidir və hər cür mənfi rəftardan uzaq durmağı məsləhət görür. Yaşayan bütün canlılarla və özümüzlə münasibətimizi sevgi təməlinə quraraq onlara heç bir zərər verməməyi izah edir. Başqalarına zərər vermək qəzəbdən doğur və qəzəb də şəxsiyyətimizdə qorxuya dönür və böyüyür, getdikcə daha çox şiddət tətbiq edən birinə çevrilirik. Heyvanları öldürərik, dünyanın sonu yox imiş kimi istehlak etməyə başlayarıq. Şiddətsizlik əməli ilə həm daxili təbiətimizlə, həm də xarici təbiətimizlə harmoniya içərisində yaşamağın açarını kəşf edə və bütün çirkinliklərdən təmizlənə bilərik.
Sevgi, impatiya və anlayış duyğularımızı yenidən canlandırmaq, tarazlığı yenidən kəşf etmək və daxili-xarici dünyamızla harmoniya içərisində yaşamaq üçün kiçik bir şeylərin fərqinə vararaq başlaya bilərik.